اختصاصی قدس آنلاین - مهدیه باقری/ آنطور که مسئولان آموزش و پرورش اعلام کرده اند یک سوم مدارس کشور تخریبی اند و استان سیستان و بلوچستان با داشتن ۶ هزار کلاس تخریبی از میان حدود ۱۸ هزار کلاس درسش در صدر قرار گرفته. همچنین آمارهای اعلام شده نشان از ۶ میلیون مترمربع فضای کهنه و فرسوده مدارس می دهد که برای بازسازی آن نیازمند بودجه ای کلان است. در کنار مدارس تخریبی استان سیستان و بلوچستان استان های تهران، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی دارای بیشترین مدارس تخریبی اند که نیاز فوری به مقاوم سازی دارند.

آنطور که در آمارها آمده ۶۰ درصد مدارس خراسان رضوی فرسوده هستند و قدمت این استان و مدارس آن موجب شده تا پس از تهران، خراسان رضوی بالاترین میزان مدارس فرسوده را به خود اختصاص دهد. محمد حسین علیزاده، مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه ساز خراسان رضوی طی سالیانی که در این زمینه فعالیت داشته توانسته بیش از ۶ مدرسه  یعنی ۳ مدرسه در خراسان رضویی و ۳ مدرسه در خراسان جنوبی بسازد. او درباره شرایط ساخت مدرسه از سوی خیران می گوید: «برای ساخت یک مدرسه نیازمند شرایطی هستیم که یکی از مهمترین آنها وجود زمین است. یکسری تسهیلات به خیران مدرسه ساز باید داده شود. از جمله اینکه به همکاری شهرداری نیاز دارند تا مجوزهای لازم برای ساخت را بدهند و برای مسائل جزئی کار را تعطیل نکنند. این کار عام المنفعه است؛ اما می بینیم که در برخی موارد شهرداری ها مانع تراشی می کنند و مثلا می گویند میزان تراکم فلان میزان است؛ درصورتی که در کنار آن فضا ممکن است فضای تجاری چند ده طبقه بدون هیچ مشکل تراشی ساخته شود. اما برای مدرسه می گویند سطح اشغال باید فلان متراژ باشد!»

هزینه هایی که خیرهای مدرسه ساز می پردازند

مدیرعامل مجمع خیرین مدرسه ساز خراسان رضوی درباره میزان هزینه هایی که برای ساخت یک مدرسه از سوی خیران تامین می شود می گوید: «میزان هزینه به طور معمول متری یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزارتومان است. این هزینه برای همه جا تقریبا یکسان است. این مدرسه در بدترین و محروم ترین مناطق روستایی تا مناطق پرجمعیت شهری ساخته شود را دربر می گیرد. کل هزینه نیز به تعداد کلاس و زیربنا بستگی دارد. معمولا یک کلاس را ۶۰ متر در نظر می گیرند و یک خیّر ممکن است هزینه یک کلاس را بدهد تا پروژه های بالای ۲۵۰۰ تا ۲ هزار متر زیربنا را عهده دار شود.»

خیرها به تنهایی از پس کار برنمی آیند

به گفته علیزاده هزینه ساخت یک مدرسه نسبت به سال های گذشته بالا رفته و به همین دلیل دشواری هایی در ساخت، نوسازی و بازسازی ها وجود دارد: «با توجه به سابقه ای که در این کار داشتم و نزدیک به ۳۰ سال می شود با خیرین کار می کنم یک زمانی مدرسه ای با ۱۰۰ هزارتومان ساخته می شد و الان ساخت مدرسه تا مبلغ یک میلیارد تومان و بیشتر هم می رسد. این مبلغ ها در طول زمان افزایش داشته. مثلا سال های ۶۷-۶۸ با ۱۰۰ هزارتومان می شد یک مدرسه در روستایی دورافتاده ساخت؛ اما الان بالای ۱۰ میلیون تومان باید هزینه کرد. ساخت یک مدرسه بسته به تعداد کلاس ها، متراژ، پروژه مشارکتی، میزان اعتبار دولتی، میزان تعهد خیر و... بستگی دارد. به طور معمول برای ساخت یک مدرسه ۵ کلاسه به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز است. پروژه های بزرگ به ۳ میلیارد تومان هم می رسد. برای توسعه و بازسازی بنا هم بستگی به میزان کار از ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون  تومان باید در نظر گرفت. اولویت آموزش و پرورش زیربناست، بافت، مکان یابی و ساخت هم اهمیت دارد. معمولا در بخش بافت های قدیمی مشکل زمین وجود دارد هر جا نیاز باشد خیران معرفی می شوند و پیشتازان عرصه مدرسه سازی هستند؛ اما میزان مدارس فرسوده آنقدر زیاد است که خیران به تنهایی از پس کار برنمی آیند و دولت باید بیشتر از اینها برای بهبود بافت فرسوده مدارس بودجه درنظر گیرد.»